Diş erozyonu, diş minesinin (dişlerinizin dış koruyucu tabakası) kimyasal veya mekanik kuvvetler nedeniyle aşınmasıdır. Diş mineniz inceldiğinde, dişleriniz zayıflar ve dişleriniz lekelere, hassasiyete ve oyuklara karşı daha savunmasız kalır. Diş erozyonu, modern diyet ve yaşam tarzının bir yansıması olarak giderek daha yaygın hale gelen bir sağlık sorunudur. Bu durum, diş minesinin, asidik maddelerle teması sonucu aşınması ve incelmesiyle karakterize edilir. Diş minesinin kaybı, sadece estetik kaygılar yaratmakla kalmaz, aynı zamanda diş hassasiyeti, çürükler ve hatta diş kaybına kadar giden bir dizi sağlık problemine yol açabilir. Herkes diş erozyonuna yakalanabilir. Tüm yaş gruplarında yaygındır ve süt (bebek) dişlerinin yaklaşık %50'sini ve kalıcı (yetişkin) dişlerin %45'e kadarını etkiler.
Diş erozyonuna yol açan temel faktörler arasında asidik gıda ve içeceklerin tüketimi bulunur. Özellikle limon, greyfurt gibi asidik meyveler ve gazlı içecekler, asit içerikleri nedeniyle diş minesine zarar verebilir. Bunun yanı sıra, mide asidi de diş erozyonuna neden olabilir; bu, özellikle gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) olan kişilerde görülür. Ayrıca, aşırı sert diş fırçalama teknikleri ve bazı ilaçların yan etkileri de diş minesinin aşınmasına katkıda bulunabilir
Diş erozyonu oluşumuna neden olan birçok farklı etken vardır. Diş Erozyonu nedenleri şu şekilde açıklanabilir.
Bruksizm: Halk arasında diş gıcırdatma rahatsızlığı olarak da bilinen bu hastalık diş erozyonuna yol açabilir. Genellikle istemsizce geceleri uykuya daldığımızda ortaya çıkan bu rahatsızlık, dişlere aşırı derece baskı uygulanmasına neden olur. Bu olay her gece gerçekleştiğinde zamanla diş minesinin aşınmasına ve erozyona yol açar.
Kuru Ağız : Tükürük bezleri yeterli seviyelerde tükürük üreterek ağız içerisinde yer alan dişleri ve diş etlerini korumaya yardımcı olur. Bu nedenle tükürük üretimi yeterli seviyelerde olmasa, ağızda kuruluk oluşur ve ortaya çıkan asitler diş minesinde erozyon oluşmasına yardımcı olur. Ayrıca ağız kuruluğuna neden olan diğer etkenler arasında çeşitli tıbbi rahatsızlıklar, ilaçların yan etkileri de yer almaktadır. Bu durumlarda da asit tutumu fazla olacağı için diş erozyonu oluşabilir.
Zayıflamak için yapılan çeşitli diyetler: Gün içerisinde tükettiğimiz besinler, alışkanlık edindiğiniz atıştırmalıklar ve çeşitli gıdalar diş erozyonuna da neden olabilir. Gün içinde tüketeceğiniz şekerli gıdalar dişlerin çürümesine, bakteri oluşumuna neden olacaktır ve bu da diş minesine zarar verecektir. Ayrıca diyet yaparken yeterli seviyede beslenmediğimizde ya da aşırı derece sadece meyve sebzelere yüklendiğinde hem genel sağlığınızı hem de ağız ve diş sağlığınızı tehlikeye sokabilirsiniz.
Sindirimde meydana gelen çeşitli sorunlar: Diş erozyonuna neden olan en önemli etkenlerden bir tanesi mide asidinin ağız içerisine ve dişlere gelmesidir. Sindirim sorunları nedeniyle mide asidinin dişlere ulaşması diş minesine son derece zarar vermektedir. Ayrıca sabahları uyandığınızda mide bulantısı, kusma gibi rahatsızlıklarda mide asidinin dişlere ulaşmasına yardımcı olacaktır ve diş erozyonuna yol açacaktır. Reflü hastalığı mide asidi oranını artıracaktır.
Diş erozyonunun erken evrelerde fark edilmesi zor olabilir, ancak bazı belirtiler erozyonun işaretleri olabilir. Dişlerde artan hassasiyet, özellikle sıcak, soğuk veya tatlı yiyecek ve içeceklerle temas halinde, erozyonun en yaygın belirtilerinden biridir. Dişlerin görünümünde değişiklikler, örneğin dişlerin daha şeffaf görünmesi veya kenarlarının daha yuvarlak ve pürüzsüz olması, erozyonun ilerlediğinin göstergesi olabilir.
Semptomlar kişiden kişiye değişir. Erken evrede emaye erozyonunu gösteren belirtiler şunlardır:
Mine erozyonu kötüleştikçe (dişlerinizin daha fazla katmanını aşındırdıkça) ağrı hissetmeye başlayabilirsiniz. Diş pulpasına (sinirleri içeren kısım) yaklaştıkça muhtemelen daha fazla rahatsızlık duyacaksınız.
Diş erozyonu söz konusu olduğunda önleme çok önemlidir. Diş minesi bir kez yok olduğunda yeniden büyüyemeyeceğiniz için en iyi kural, başlamadan önce onu durdurmaktır.
Diş erozyonu riskini azaltmak için:
İyi haber şu ki diş erozyonu bir gecede gerçekleşmez. Sorunun ilk belirtisinde tedavi ederseniz daha da kötüleşmesini önleyebilirsiniz. Diş erozyonundan korunmak için alınabilecek bazı önlemler vardır. İlk olarak, asidik gıda ve içecek tüketimini azaltmak önemlidir. Ayrıca, ağız hijyenine dikkat etmek, yani düzenli olarak diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak, erozyonun önlenmesinde kritik rol oynar. Fluorid içeren diş macunları ve ağız çalkalama suları, diş minesini güçlendirerek erozyona karşı ek koruma sağlayabilir. Erozyonun zaten meydana geldiği durumlarda, bir diş hekimi, mineyi restore etmek veya korumak için kaplamalar, taçlar veya diğer tedaviler önerebilir.
En iyi ağız sağlığını korumak için diş hekiminizi düzenli olarak ziyaret etmelisiniz. Bazı kişilerin altı ayda bir ziyarete ihtiyacı vardır. Diğerlerinin, özellikle diş erozyonuna, diş çürümesine veya diş eti hastalığına yatkın olanların daha sık randevulara ihtiyacı olabilir. Diş hekiminiz size uygun bir program önerebilir.
Buna ek olarak, dişlerinizde hassasiyet oluştuğunda ya da diş aşınmasının, çentiklenme, çukurlaşma ya da renk değişikliği gibi görsel işaretlerini fark ettiğinizde, diş hekimi randevusu almalısınız. Erken tedavi diş erozyonunun daha da kötüleşmesini önleyebilir.